(1838-1893)
Polski malarz historyczny. Dzieła jego przesycone były
patriotyzmem, co odegrało ogromną rolę w umacnianiu świadomości narodowej w
latach zaborów. Był absolwentem i dyrektorem Szkoły Sztuk Pięknych. Do jego
najważniejszych dzieł należą:
„Bitwa pod Grunwaldem”
„Stańczyk”
„Kazanie Skargi”
„Hołd Pruski”
„Sobieski pod Wiedniem”
Ozdobił polichromią kościół Mariacki, katedrę wawelską.
W 1878 roku otrzymał od miasta Krakowa Berło Włodarza na Polu
Kultury, a w 1882 miano Honorowego Obywatela Miasta Krakowa. Obie te godności
zwrócił władzom miejskim, gdy postanowiono rozebrać budynki dawnego szpitala
św. Ducha. Był aktywnym obrońcą zabytków Krakowa.
Miejsca związane z Janem Matejką:
dom – obecnie muzeum – ul. Floriańska 41
letni dworek w Krzesławicach
plac jego imienia,
na którym stoi Pomnik Grunwaldzki
Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki
grób na Cmentarzu
Rakowickim