Galeria Sztuki Polskiej XIX w Sukiennicach
3 grudnia 2004 r. nasza grupa była w
oddziale Muzeum Narodowego w Sukiennicach. Oglądaliśmy wystawę malarstwa XIX
wieku i szukaliśmy motywów ognia, wody, ziemi i powietrza.
OGIEŃ
Obraz ten był już legendą, zanim został
ukończony. Malarz przedstawił rzymskich
patrycjuszy, tancerki, gladiatorów zgromadzonych wokół cesarza Nerona i
przyglądających się obojętnie męczeństwu chrześcijan przywiązanych do
ukwieconych słupów. Jest to scena historyczna. Chrześcijanie posądzeni przez
Nerona o podpalenie Rzymu zostali skazania na spalenie żywcem. Siemiradzki
korzystał ze źródeł historycznych-opowiadań Swetoniusza i kronik Tacyta, ale w
swym dziele odstąpił od wierności przekazowi. W jego wizji egzekucja odbywa się
w ciągu dnia, a nie wieczorem. Tłum widzów znajduje się przed pałacem Nerona
zamiast w parku cesarza. Pozwala to artyście skupić uwagę na przepychu dworu
cesarskiego i podkreśla upadek moralny świata pogańskiego Rzymu.
WODA
Rzeka poruszona śrubą holownika zdaje się
mienić różnymi kolorami. Pejzaż oświetlony sztucznym światłem miasta i
zanikającym naturalnym światłem dziennym jest przykładem impresjonizmu.
Artysta przedstawia rosnący nad brzegiem stawu łubin. Pejzaż ten namalował on w czasie jednej z wypraw wakacyjnych w Mokrej Wsi. Krajobraz dzięki zastosowanej tonacji kolorystycznej zielono-żółto-niebieskiej zdaje się być rozświetlony słońcem.
Są to sceny rodzajowe pokazujące pracę ludzką. Chłopi pochyleni przy kopaniu buraków czy fornale prowadzący pługi ciągnięte przez pary wołów podkreślają związek człowieka z naturą.
Klucz skrzydlaty unosi się w powietrzu, a jedynie jeden ptak pozostaje. Jest kaleką, sierotą. Nadchodzący świt nieznacznie oświetla niebo skontrastowane z ciemną ziemią, a z mroku wyłania się jakiś niemal fantastyczny krajobraz.
W
wielu innych obrazach dostrzegliśmy obecność
czterech żywiołów. Przenikają się one wzajemnie tworząc nasz świat.